مروری بر حواشی و حرف و حدیث‌هایی که «یک خانواده محترم» ایجاد کرد/ انتقاد مخالفان - پاسخ سازندگان
از شدت خجالت هر دقیقه بیشتر در صندلی فرو می‌رفتم/ هدف کارگردان تذکر و آگاهی جهت حفظ اصالت‌ها و هویت‌ها بوده و هست
مدیرعامل انجمن سینمای جوان در حالی در حاشیه یکی از مراسم‌هایانجمن در کهکیلویه و بویر احمد به خاطر فیلم سینمایی «یک خانواده محترم» آن هم بعد از نزدیکبه یک ماه عذرخواهی کرده که پیش از این نیز محمدرضا عباسیان مدیرعامل موسسه رسانه‌های تصویری هم در صحبت‌های مشابهی نسبت به این فیلم اعتراض کرد.
فیلم سینمایی «یک خانواده محترم»ساخته مسعود بخشی تنها نمایندهایران در بخش دو هفته کارگردانان جشنواره کن بود. فیلمی که از روزهای قبل از آغاز جشنواره کن با انصراف سیما فیلم از شراکت مالی در این پروژه جریان ساز شد تا همین روز گذشته که هاشم میرزاخانی مدیرعامل انجمن سینمای جوان در سخنانی به سانهمکار سینمایی خود محمدرضا عباسیان به شدت از این فیلم انتقادکرد و به خاطر طرح مسائلی که از آن به عنوان توهین به ارزش‌های مردم ایران شده از مردم عذرخواهی کرد.
میرزاخانی در سخنانی درباره این فیلم گفت:« از مردم کشورمان و خانواده شهدا برای نمایش فیلم سینمایی «یک خانواده محترم» در جشنواره کن که سراسر توهین و تمسخر ...(ارزش‌های مقدس) بود، عذرخواهی می‌کنم.»
مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران، یک ماه پس از پایان برگزاری این جشنواره، بیان کرد:« من از ملت شریف ایران عذر می‌خواهم که این فیلم نمایندگی‌شان را بر عهده داشت.درست است که جشنواره کن برای سینمای ایران فرش قرمز پهن نمی‌کند اما مطمئن باشید که اگر فیلمی مانند «یک خانواده محترم» بسازید آن‌ها بدلیل مخالفت با جمهوری اسلامی ایران وتخریب آن زیباترین فرش قرمزها را برای چنین فیلم‌هایی پهن خواهندکرد.»
وی ادامه داد:« زمانی که این فیلم در جشنواره کن به نمایش درآمد من از شدت خجالت هر دقیقه بیشتر در صندلی فرو می‌رفتم و به عنوان یک ایرانی پیش از آنکه چراغ‌ها روشن شود از سالن خارج شدم تا بیش از این مورد توهین قرار نگیرم. متعجبم که سازندگان این فیلم چگونه از آن دفاع می‌کنند؟!»
این مدیر سینمایی، در پاسخ به این سوال که چرا مدیران حاضر در جشنواره در همان زمان موضع‌گیری نسبت به این فیلم نکردند؟ عنوان کرد:« من همان جا وپس از مشاهده این فیلم مصاحبه‌ای بسیار تند انجام دادم اما سپس تصمیم گرفتیم که این مصاحبه را منتشر نکنیم چرا که ممکن بود نقد این اثر باعث می‌شد که به این فیلم جایزه می‌دادند. معتقدم هر ایرانی که یکمقدار معرفت داشته باشد با دیدن این فیلم خجالت‌زده میشود و متاسفم که بگویم در پی نمایش «یک خانواده محترم» در جشنواره، کشور عزیزمان ایران هو شد.»
هاشم میرزاخانی در پایان سخنانش تصریح کرد:« متاسفم کهتهیه‌کننده این فیلم از متولیان حوزه آموزش و استعدادیابی کشور ما بوده است و متاسفم که برخی از سکانداران فرهنگی کشورمانچنین نتیجه کاری‌ای دارند. امیدوارم صاحبان فیلم آن را برای اصحاب رسانه و خانواده شهدا به نمایش بگذارند تا همه متوجه شوند که با چه اثری روبرو هستیم.»
منظور میرزاخانی از تهیه‌کننده امروز و متولی دیروز حوزه آموزش و استعدادیابی، محمد آفریده مدیرعامل سابق انجمن سینمای مستند و تجربی در دولت نهم است.آفریده چه در زمان جشنواره کن و چه اکنون از هرگونه اظهار نظر شتاب‌زده درباره فیلم خودداری می‌کند و معتقد است بهترین زمان برای قضاوت پیرامون این فیلم حضور «یک خانواده محترم» در جشنواره فجر است.
محمد آفریده تهیه‌کننده سینما در خصوص برنامه نمایش فیلم سینمایی «یک خانواده محترم» به کارگردانی مسعود بخشی در ایران،اظهار داشت:« در کنار آماده‌سازی و مراحل پایانی فنی فیلم، مذاکرات اولیه جهت ارائه فیلم به اداره کل نظارت و ارزشیابی به منظور دریافت مجوز نمایش در ایران صورت پذیرفته است، البته ترجیح می‌دهیم اولین نمایش فیلم قبل از اکران در سینماها در جشنواره فجر امسال باشد.»
آفریده با توجه به قطع مشارکتمرکز سیما فیلم از این پروژه، افزود:« ساخت این فیلم از ابتدا به عنوان تولیدی مشترک آغاز شد و بدیهی است که تولیدات مشترک ضوابط و قواعد خاص خود را دارد. با توجه به مسائل پیش آمده، مسئولیت پخش بین‌الملل و همچنین حضور در جشنواره کن، به عهده اینجانب به عنوان تهیه‌کننده اثر است و در تلاش هستیم با تشریک مساعی دوستان و کارشناسان در خصوص جنبه‌هایمختلف فیلم، نمایش این فیلم در ایران را بر اساس ضوابط اداره کلنظارت و ارزشیابی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی مراحل اداری، به پیش ببریم.»
آفریده پیرامون برخی نظرات مطرح شده در خصوص محتوای فیلم، گفت:« هدف کارگردان از ابتدا در این فیلم، تذکر و آگاهی جهت حفظ اصالت‌ها و هویت‌ها بوده و هست و انشاالله با نمایش فیلم، سوءتفاهم‌ها و سوءبرداشت‌ها برطرف خواهد شد و مشخصاً قضاوت عادلانه به عهده مردم خواهد بود.»
آفریده افزود:« من همیشه و همواره اعتقاد داشته و دارم که انقلاب اسلامی، انقلاب وصل بوده است، نه فسخ و قطع و جدایی، و هنر همه ما باید این باشد که به دوستانمان بیفزاییم تا به دشمنانمان. یک جوان که عضوی از این مرز و بوم است، به پشتوانهتجربه‌های خلاق و دانش و آگاهی خود به عنوان قطره‌ای از دریای بیکران استعدادهای جوان ایران اسلامی، دست به تجربه‌ای در عرصه جدی اجتماعی زده است. پیشاز اینکه همه چیز را بر سرش خراب کنیم، شایسته است مدیریت فرهنگی ما به جای عقب‌نشینی ویا افزایش نگرانی‌ها، مشفقانه و دلسوزانه، مسیر حرکت تجربه‌های جدید را مهیا نماید. اگر این مدیریت صورت نپذیرد بی‌تردید وضع سینمای ما هیچ وقت، بهتر از وضع کنونی نمی شود.»
«محمد آفریده» در پایان این گفت‌وگو خاطرنشان کرد:« امام راحل (ره) در خصوص مقام شهدا می‌فرمایند «شهدا ذخایر عالم بقا هستند.» برای بهره بردن از برکات این ذخایر، راهی جز کار و تلاش مضاعف و ایجاد فضای تجربهدر عرصه‌های گوناگون وجود ندارد و نباید از ترس خطا و یا اشتباه احتمالی، از قدم نهادن درمیادین گسترده و عرصه‌های پر خطر، پرهیز کرد چراکه نفس این تلاش و حرکت، به نشاط و پویاییفرهنگی جامعه جوان ایران اسلامی می‌افزاید.»
این صحبت‌های آفریده با یکی از رسانه‌ها در حالی انجام می‌گیرد که مسعود بخشی پس از پایان جشنواره کن هنوز به ایران بازنگشته و به دلیل برخی هجمه‌ها از سوی مدیران دولتی بیم آن دارد نتواند از فیلم دفاع کند.فیلمی که بسیاری از افراد حاضر درکن که به نمایندگی از ایران حاضر شده بودند نسبت به آن اعلام موضع کرده‌اند.
اکبر نبوی از کارشناسان مطرح سینمای ایران که در مقام مشاور فیلم سینمایی «یک خانواده محترم»نامش در کنار گروه کارگردانی دیده میشود درباره این اتفاق می‌گوید:« من هیچ‌گونه اظهارنظری نمی‌کنم. فیلم را دیدم و درباره آن صحبت‌هایی دارم. باید اول با کارگردان فیلم صحبتکنم. او هم قطعا نظراتی دارد و احتمال اینکه تمامی این نگاه‌ها حاصل سوءتفاهم باشد زیاد است.»
اینکه این فیلم اشکالات ماهوی دارد هم به تایید مشاور پروژه رسیده و هم محمد آفریده آن را منکرنمی‌شود. اشکالات و ایراداتی که محمدرضا عباسیان در حاشیه نشست آخرش با رسانه‌ها پیرامون جشنواره ویدئویی آن‌ها را بیشتر از نام ایران و اسلام و توهینبه هویت ایرانی دانست.
عباسیان در این‌باره گفت:« پلان به پلان این فیلم توهین به اعتقادات خانواده و مردم ایران است. من از آقای شمقدری رئیس سازمان سینمایی درخواست کردم این فیلم برای اصحاب رسانه نمایش داده شود تا آن‌ها هم قضاوت کنند.»
با این اوضاع و انتخاب عباسیان به عنوان دبیر جشنواره فیلم فجر در بهمن ماه سال جاری به نظر می‌رسد نمایش ویژه این فیلم مخصوص منتقدین و رسانه‌های داخلی تنها کاری باشد که عباسیان برای اثبات صحبت‌های خود نسبت به آن اقدام خواهد کرد.
هر چند نام «یک خانواده محترم» پیش از آن «خرمشهر» بوده است وبعدها به دلیل برخی حساسیت‌ها به این نام تغییر پیدا کرده اما مسعود بخشی در یادداشتی به مناسبت اولین نمایش فیلم در جشنواره کن که مصادف با سالروز آزادسازی خرمشهر بود فیلمش را به خانواده شهدا تقدیم کرد.
فیلم سینمایی «یک خانواده محترم»دومین فیلمی است که در طول سالهای اخیر و در دوره مدیریت دولتدهم پیرامون دفاع مقدس ساخته میشود و با انتقاد شدید محافل مختلف فرهنگی و اقشار مختلف مردم مواجه میشود. پیش از این نیز و در ایام برگزاری جشنواره بیست و هشتم فیلم سینمایی «زمهریر» ساخته علی روئین‌تن که پیرامون دوران پس از جنگ یکی از سرداران اصلی جنگ تحمیلی است با انتقاد شدید منتقدین در سالن مرکز همایش‌های برج میلاد همراه شد.انتقادی که منجر به آن شد تا کارگردان این فیلم قسم یاد کند دیگر به دنیای سینما باز نخواهد گشت. باید منتظر ماند و دید آیا «یک خانواده محترم» اسیر برخی سوءتفاهمات شده یا واقعا خانواده حاضر در «یک خانواده محترم» نامحترمند؟
منبع: سینمای ما